Definities
Een geselecteerde groep koplopers uit regime en niche die gezamenlijk in een gestructureerd proces de transitieopgave definiëren als basis voor een bredere maatschappelijke beweging.
Een projectmanagement-document waarin de zakelijke afweging om een project of taak te initiëren wordt beschreven.
De combinatie van expliciete vakkennis, 'impliciete' ervaringskennis, hulpmiddelen, vaardigheden en attitude.
Leren in over de probleemperceptie, de analyse of de gekozen oplossing van een probleem, met behoud van de achterliggende theoretische inzichten of diepe overtuigingen en waarden.
Proefondervindelijk leren in de praktijk of het in de praktijk brengen van een innovatief concept.
Problemen die iedere keer weer terugkomen, ondanks pogingen om ze te verhelpen, complex zijn door meervoudige oorzaken en gevolgen, verankerd zijn in maatschappelijke structuren (regime, instituties); voor oplossen samenwerking van vele actoren vragen en door dit alles moeilijk oplosbaar zijn.
Grote maatschappelijke organisaties, of manieren waarop een deel van de maatschappij is georganiseerd, bijvoorbeeld, de overheid, markt of wetenschap; min of meer samenhangende sets van regels en procedures die de interactie en het gedrag van actoren en organisaties sturen.
Grote maatschappelijke veranderingen op het gebied van politiek, cultuur en wereldbeelden (bijvoorbeeld globalisering, individualisering) of natuurlijke kenmerken die moeilijk te beïnvloeden zijn en meestal traag veranderen.
Een geheel aan elementen (actoren, structuren, objecten, instituties) gericht op het vervullen van een bepaalde maatschappelijke behoefte.
Een vraagstuk rondom een hardnekkig maatschappelijk probleem waarvoor een transitie-experiment naar deelantwoorden zoekt. Een maatschappelijke opgave overstijgt het belang van individuele mensen of organisaties.
Een wetenschappelijk en analytisch model dat voortkomt uit onderzoek naar technologische innovaties. Het wordt gebruikt om transities of systeeminnovaties te analyseren in termen van wisselwerking in ontwikkelingen tussen meerdere niveaus: regime, landschap en niche.
Persoon die monitoractiviteiten uitvoert.
Een (gedeeltelijk) beschermde ruimte voor experimentele praktijken, die op nieuwe manieren in maatschappelijke behoeften kunnen voorzien.
Personen of organisaties die formeel onderdeel vormen van het sociaal netwerk rondom een transitie-agenda of -experiment.
Problemen die iedere keer weer terugkomen, ondanks pogingen om ze te verhelpen, complex zijn door meervoudige oorzaken en gevolgen, verankerd zijn in maatschappelijke structuren (regime, instituties); voor oplossen samenwerking van vele actoren vragen en door dit alles moeilijk oplosbaar zijn.
Verband tussen ontwikkelingen die positief worden gewaardeerd (A en B), met negatieve bijeffecten (C) die de positieve effecten gaan overschaduwen.
Gestabiliseerde patronen van handelen om te voorzien in een maatschappelijke behoeften.
Een participatief proces van inzicht verwerven in de voortgang van het project of programma en in de effecten daarvan in relatie en interactie met de omgeving, plus de reflectie daarop en op de eigen uitgangspunten en diepere overtuigingen en het terugvertalen van de resulterende inzichten naar het project of programma of een vervolg om de systeeminnovatieve ambitie vast te houden.
De instituties (verzameling regels en procedures), materiële (infra)structuur en cultuur met onder andere bepaalde denkkaders. Regime, zoals hier gedefinieerd, is synoniem voor structuur.
Persoon of organisatie die niet formeel bij een transitie-experiment is betrokken, maar nu of in de toekomst mogelijk de effecten van het experiment ondervindt en invloed op het experiment kan uitoefenen.
Personen of organisties die niet formeel betrokken zijn bij een transitie-experiment, maar die nu of in de toekomst mogelijk de effecten van het experiment ondervinden en die invloed op het experiment kunnen uitoefenen.
De instituties (verzameling regels en procedures), materiële (infra)structuur en cultuur met onder andere bepaalde denkkaders. Structuur, zoals hier gedefinieerd, is synoniem voor het ‘regime'.
Een fundamentele verandering in de manier waarop de samenleving in zijn behoefte voorziet. Systeeminnovaties behelzen samenhangende veranderingen in diep ingesleten patronen van handelen van de structuren waarin ze ingebed zijn. De term wordt hier als synoniem voor transitie gebruikt.
Een innovatief idee dat (een deel van) de kern van een mogelijke systeeminnovatie verwoordt en waarmee een persverse koppeling wordt doorbroken.
Een fundamentele verandering in de manier waarop de samenleving in zijn behoefte voorziet. Systeeminnovaties behelzen samenhangende veranderingen in diep ingesleten patronen van handelen van de structuren waarin ze ingebed zijn. De term wordt hier als synoniem voor systeeminnovatie gebruikt.
Bundeling van uitkomsten van het visievormingsproces, met de kern van het persistente probleem en de transitieopgave, de leidende duurzaamheidsprincipes, plus een beperkt aantal streefbeelden en transitiepaden, korte termijn experimenten en acties en de voorwaarden waaronder deze kunnen worden uitgevoerd.
Strategisch gekozen projecten met een verwachte belangrijke bijdrage aan een transitie, die leren over een maatschappelijke opgave en de bijbehorende systeeminnovaties en transitieprocessen.
Een gedeelde strategie om toe te werken naar een gedeelde toekomstambitie langs een aantal tussendoelen. Een transitiepad biedt de context voor het definiëren van experimenten, leeropgaven en voor een inventarisatie van barrierès.
Het heroverwegen van dominante denk- en handelingskaders, met name van theoretische inzichten en diep verankerde waarden en overtuigingen.
Het proces en de activiteiten om van losse en lokale experimenten te komen tot een maatschappelijke beweging waarin de nieuwe praktijken buisiness as usual zijn; het op gang brengen en houden van wederzijdse versterking van nieuwe werkwijzen en structuurelementen, inclusief die van de cultuur.
Datgene waarvan men hoopt of denkt dat het zal gaan gebeuren.
Een gedeeld perspectief op een wenselijke toekomst, dat wil zeggen een toekomst waarin een aanvaardbare en haalbare oplossing voor een maatschappelijke opgave is gerealiseerd.