Zoek

Trefwoord


Filter

Zoek

Reflexieve procesbeschrijving

 

Gebruikt voor

Het vastleggen van cruciale momenten en veranderingen; (weer) overzicht krijgen en input krijgen om verder te gaan.

Uitgangspunten

De reflexieve procesbeschrijving neemt als normatief uitgangspunt de ambities van systeeminnovatie. De methode is gebaseerd op theoretische inzichten over systeeminnovatie (zie ook: 'Over transities') en is gekoppeld aan de methode van de indicatorensets.

Wat doet u?

U maakt een weergave van het innovatieproces, tussentijds en aan het eind van een project. Om te beginnen onderscheidt u op basis verzameld materiaal belangrijke episodes. Daarvoor kijkt u naar veranderingen in het projectteam of in het netwerk van projectdeelnemers door invloeden van binnenuit of buitenaf.  In een volgende stap beschrijft u de episodes in termen van procescondities of effecten. U analyseert de veranderingen in termen van de gekozen indicatoren over een of meerdere episodes. Dit kan een uitgebreide beschrijving zijn, of een korte weergave van veranderingen in tabelvorm. Hierin beoordeelt u vanuit de theorie wat er goed en minder goed gaat. Is het netwerk bijvoorbeeld voldoende heterogeen? Vindt er behalve tweede-orde-leren ook systeemleren plaats?

In een volgende stap bespreekt u de procesbeschrijving met de leden van het projectteam en eventueel andere deelnemers. Deze bespreking en reflectie zijn belangrijk omdat nu een uitwisseling van perspectieven plaatsvindt. Centrale vragen zijn of de aanwezigen de episodes en analyses herkennen en wat ze betekenen voor het verdere verloop van het project. U kunt gezamenlijk bepalen of de beschrijving gebruikt kan worden voor leren door derden, of bij de verantwoording aan opdrachtgevers.

Verwante methoden: De reflexieve procesbeschrijving lijkt in zekere zin op een Learning History. Maar terwijl een Learning History uitgaat van het perspectief van de deelnemers, gebruikt reflexieve procesbeschrijving  theorie en vooraf vastgestelde indicatoren als uitgangspunt. Daarmee zet de reflexieve procesbeschrijving het format van de Learning Historie op zijn kop. Vanwege het theoretische uitgangspunt is het ook meestal de (goed in het theoretische kader ingevoerde) reflexieve procesmonitor die de beschrijving maakt.

Randvoorwaarden

  • Een goed begrip van de indicatoren
  • Voldoende tijd: het maken van een uitgebreide procesbeschrijving is arbeidsintensief; een verkorte beschrijving met behulp van tabellen kan hiervoor een oplossing zijn.

Meer informatie

  • Mierlo, B. van et al. (2010). Reflexieve monitoring in actie. Handvatten voor de monitoring van systeeminnovatieprojecten, Boxpress: Oisterwijk.
  • Mierlo, B. van., M. Arkesteijn, B. Elzen en C. Leeuwis (2008). Leren over reflexieve procesmonitoring. Lessen uit de tweede ontwikkelingsfase van een methodologie voor ondersteuning van projecten gericht op systeeminnovatie. Wageningen UR: Wageningen.

Gebruikt door

Terug
Artikel afdrukken