Druk alle vragen af

Wat zijn belangrijke leerdoelen?

Besteed altijd aandacht aan de leerdoelen die hieronder vermeld worden. Vertaal deze leerdoelen in het plan van aanpak naar capaciteit, geld en activiteiten zoals workshops, interviews en literatuuronderzoek.

Leren binnen uw project en van verwante projecten

Het gaat bij dit leerdoel om leren over de aanpak, problemen en oplossingen in uw eigen en in verwante transitieprojecten. U kunt leren van allerlei aspecten. Voor een systeeminnovatie met een sterkte technologische basis kunt u bijvoorbeeld leren over het technisch ontwerp, de infrastructuur, de marktvraag en inbedding in de gebruikerscontext, maatschappelijke gevolgen of milieu-impact, benodigde industriële ontwikkeling en onderhoudsnetwerk, overheidsbeleid en wetgeving.

Uitwisseling van inzichten en ervaringen met deelnemers van verwante projecten helpt u om nieuwe ideeën op te doen, maar ook om de eigen 'blinde vlekken' scherp te krijgen. Ook doet u kennis op om structuurproblemen met transitiewerk op een hoger niveau te agenderen. 

Reflectie op vanzelfsprekende denk- en handelingskaders

Reflectie op vanzelfsprekende denk- en handelingskaders is aan de orde als duidelijk is dat ‘gewone' bijstellingen niet werken. Dat kunt u verwachten bij systeeminnovaties voor duurzame ontwikkeling die immers herziening van bestaande, dominante praktijken en structuren met zich meebrengen. Er is dan discussie nodig over de aard van het probleem, de kennis die vanzelfsprekend leek, de waarden en identiteiten. Als betrokkenen door die discussie hun diepere overtuigingen en waarden gaan bijstellen spreken we van tweede-orde-leren (bij eerste-orde-leren wordt wel geleerd over de probleemperceptie, de analyse of de gekozen oplossing, maar veranderen de diepere overtuigingen en waarden niet). Tweede-orde-leren opent ruimte voor nieuwe oplossingsrichtingen en draagt bij aan draagvlak van betrokkenen voor het experiment. Lees hierover ook: 'Over transitie'. 

Wanneer plant u leeractiviteiten?

Leren vergt aandacht tijdens het gehele project, van visievorming tot verankering. Plan ruimte in voor leren van andere projecten maar ook voor periodieke reflecties met betrokkenen op vanzelfsprekende denk- en handelingskaders. In die bijeenkomsten kunnen vragen aan de orde komen als "Waarom doen we juist deze dingen?", "Doen we goede dingen?", "Zitten we niet gevangen in vanzelfsprekendheden?" Zorg er ook voor dat u ruimte heeft om regelmatig feedback vanuit de omgeving te verzamelen. Zie verder het cluster Monitoren en Evalueren.

Voorbeelden

Methodes

    Terug
    Artikel afdrukken