Aan welke institutionele aanpassingen denk ik?
Uiteindelijk zijn transities of systeeminnovaties afhankelijk van institutionele aanpassingen (aanpassingen in het regime). Zonder zulke aanpassingen winnen oude handelingspatronen het van nieuwe. Het kan gaan om het ontwikkelen van:
- Nieuwe organisaties. Vaak zijn dit organisaties die vroeger gescheiden domeinen en taken combineerden. Denk aan nieuwe ketenorganisaties, zorg- en wooncorporaties, organisaties die kennisontwikkeling en implementatie combineren. Maar het kan ook gaan om het permanent maken of institutionaliseren van platform- of arenagroepen of netwerkorganisaties. Voorbeelden zijn de Ronde Tafels voor palmolie, soja en cacao
- Nieuwe formele regels of beleid wat systeeminnovatie bevordert, zoals wetgeving die experimenteerruimte biedt, en aan nieuwe financieringsconstructies, nieuwe regelgeving.
- Nieuwe distributiekanalen en markten
- Nieuwe routines, protocollen, standaarden
- Aangepaste of nieuwe kennisprogramma's of onderwijscurricula
- Nieuwe kennis en/of nieuwe netwerken of communities of practice, waarbinnen ondersteund leren plaatsvindt
- Aanpassingen in fysieke infrastructuur (denk bijvoorbeeld aan de ICT infrastructuur, het elektriciteitsnet).
Voorbeelden
- Nieuwe financieringsarrangementen in het financiële domein
- Nieuwe financieringsarrangementen rond duurzame energie
- Nieuwe financieringsarrangementen voor duurzame mobiliteit
- Nieuwe overheidsregels, herinterpretatie regels
- Nieuwe financieringsarrangementen: landbouw, landschapsbeheer