- Hoe baken ik de visievorming af?
- Wat is het resultaat?
- Collectieve visievorming of niet?
- Hoe stel ik een arenagroep samen?
- Aan welke eisen voldoet een voorzitter?
- Is arenagroep een vaste groep?
- Hoe lang duurt visievorming?
- Welke transitieondersteuning is gewenst?
- Waar let ik speciaal op als beleidsmaker?
- Welke omgevingsinformatie verzamel ik?
- Wat kan mis gaan bij collectieve visievorming?
- Betekent deelname commitment?
- Welke methoden voor visievorming zijn er?
Collectieve visievorming of niet?
De keuze wel of geen collectieve visievorming hangt in de praktijk samen met de context van het systeeminnovatieve programma.
Collectieve visievorming
U kiest voor de aanpak van collectieve visievorming, met speciale arenagroepen of platforms, als verschillende partijen voor de systeeminnovatie van elkaar afhankelijk zijn en er geen organisatie is met een nadrukkelijke taak om systeeminnovaties tot stand te brengen. In te huren transitieprofessionals kunnen de arenagroep of het platform ondersteunen.
Een voordeel van een platform of arenagroep is dat de deelnemers met elkaar het visievormingsproces doorlopen. Daarin kunnen ze van elkaar leren. Als u deelnemers met verschillende kennis- en praktijkachtergronden in de groep opneemt, kunnen de groepen een rijke en onderbouwde visie vormen. Mits zorgvuldig samengesteld kan de arena- of platformgroep ook wegbereider zijn voor implementatie van de visie. Zie hiervoor ook de vraag "Hoe stel ik een arenagroep samen?".
Niet-collectief
Visievorming kan ook niet-collectief plaatsvinden. Dat gebeurt bijvoorbeeld binnen sommige professionele netwerkorganisaties voor systeeminnovatie. Een voorbeeld is InnovatieNetwerk, een organisatie voor ysteeminnovatie in de landbouw. De projectleiders van InnovatieNetwerk spelen om te beginnen een prominente rol in het bedenken van nieuwe thema's (ze worden daarbij overigens wel geholpen door ‘InnovatieKringen', waarin mensen van verschillende geledingen zitten). Vervolgens nemen deze projectleiders ook de verdere uitwerking van de thema's op zich. Daarvoor gebruiken allerlei routes, zoals interne brainstorms en adhocbijeenkomsten met stakeholder of met koplopers. Ook wel pakken ze soms ideeën van buiten op. Op basis van de resulterende visie met systeeminnovatief idee, zoeken de professionals supporters en nieuwe consortia om de uitwerking te realiseren. InnovatieNetwerk neemt het soms ook op zich om structuurproblemen rond de vernieuwende praktijk door te geven aan de overheid.