Hoe stel ik een arenagroep samen?

U begint met een globale systeemafbakening en -analyse en met een sociale kaart of actoranalyse op hoofdlijnen. Klik voor methoden op de tab 'Methoden'  bovenaan deze bladzijde. Dan weet u namelijk waar belangrijke opgaven liggen en welke partijen welke betrokkenheid hebben. Maak vervolgens een groslijst van kandidaten. Uit deze groslijst maakt u een shortlist voor de transitiegroep maken van zo'n tien tot vijftien mensen. Bij grotere groepen wordt het kennis delen en samen een visie vormen lastiger.

Individuele leden 

Voor de individuele leden geldt:

• Ze hebben een commitment aan duurzaamheid
• Ze zijn bereid om samen te werken en samen te denken
• Ze zijn in staat om visies te vormen
• Ze begrijpen complexe problemen op een redelijk hoog abstractieniveau
• Ze zijn in staat de grenzen van hun eigen deskundigheid en achtergrond te overstijgen
• Ze zijn niet dogmatisch als het gaat om het definiëren van problemen en oplossingen
• Ze hebben gezag als vernieuwer binnen de eigen sector
• Ze zijn bereid tijd te investeren in een verkenning van problemen en visievorming en committeren zich daaraan.

Zie voor de rollen en competenties van de deelnemers ook het cluster ‘Competenties'.

De groep als geheel

Richtlijnen voor de groep als geheel zijn:

• Zorg voor leden uit verschillende betrokken partijen: overheid, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, wetenschap. Immers, bijna altijd zijn spelers uit alle domeinen nodig voor duurzame oplossingen. Hiermee haalt u niet alleen kennis in huis van die verschillende partijen, u krijgt ook toegang tot verschillende, relevante netwerken.
• Mix pioniers die ervaring hebben met vernieuwing en verantwoordelijken binnen de gevestigde orde. De ervaring leert dat voor de visievorming op hoofdlijnen de vernieuwers (frisdenkers) in de meerderheid moeten zijn; zij dragen vooral de vernieuwende visies.
• Zorg voor voldoende mensen in uw groep met maatschappelijke status en netwerken: zij krijgen de vernieuwende visie hoger op de maatschappelijke agenda
• De groepsleden samen staan voor drie functies: die van visievorming, van communicatie en netwerken.

Toesnijden op niveau visievorming

Zorg er bij visievorming voor een uitvoeringsprogramma voor dat u de partijen een plek geeft die de visie moeten realiseren. Het is dan nog steeds gewenst dat een deel van de groep op abstract niveau kan denken. Maar een groter deel van de groep kan uit meer concrete denkers bestaan.

Nog geen formele status

Gaat u met een arenagroep of platform aan de slag? Geef die dan aanvankelijk geen formele status. Dat geeft  ruimte voor het aftasten van de kansen van een systeeminnovatief programma, zonder dat daar meteen druk op zit door hoge verwachtingen of verantwoordingsplicht. Als de groep leidt tot goede resultaten, kan die meer naar buiten treden en meer formele status krijgen. Zie ook het boekje Tien tips voor slimme sturing, tip 2.