Wat kan mis gaan bij collectieve visievorming?

We noemen hier een aantal zaken, zonder pretentie van volledigheid:

• Collectieve visievorming kost tijd en kent altijd downs en fases van divergentie. Transitieteams en opdrachtgevers die daar niet op voorbereid zijn, verliezen dan soms het vertrouwen in het collectieve zoekproces. Ook de deelnemers kunnen ongeduldig worden. De neiging is dan al snel om naar consensus te zoeken en te blijven hangen in minder ambitieuze ideeën. Maar het transitieteam moet de frustratie verdragen en de groep helpen om door te gaan en gericht te blijven op de systeeminnovatieve ambities op de lange termijn. Zie ook de vraag'"Wat te doen bij terugval in vanzelfsprekendheden?", ingang Experiment
• Men kiest vooral mensen met invloed en maakt persoonlijke betrokkenheid bij het vraagstuk en vernieuwingsgezindheid daaraan ondergeschikt. De visievorming loopt vervolgens dood, omdat de vernieuwingsambitie ontbreekt. Vermijd het dus om iedereen te betrekken die erbij moet zijn vanwege zijn positie. Dat gaat ten koste van de creativiteit en vernieuwing
• Sommige deelnemers opereren toch vooral als verdediger van hun directe belangen. Daardoor leveren ze onvoldoende bijdrage aan het collectieve visievormingsproces. In dergelijke gevallen is een gesprek tussen de voorzitter en de deelnemers wenselijk en moet bekeken worden of de deelname van de betrokkene aan de groep wordt voortgezet. Soms trekken betrokkenen zich zelf uit de groep terug, omdat zij zich niet op hun plaats voelen
• Leden van de transitiegroep hebben het te druk voor deelname aan visievorming. Bespreek daarom van tevoren met leden van de groep wat u van hen verwacht
• Een andere faalfactor is dat de chemie tussen mensen ontbreekt of dat het aan onderling vertrouwen schort, bijvoorbeeld als gevolg van belemmerende machtsverschillen. In het laatste geval kunt u met gericht procesontwerp proberen die belemmerende machtsverschillen op te lossen. Zie daarvoor ook de vragen "Aan welke eisen voldoet een voorzitter?" en "Wat te doen met machtsverschillen?", ingang Experiment . Of bekijk het voorbeeld 'Gezondheidsonderzoek: omgaan met machtsverschillen.'

Voorbeelden

• Gezondheidsonderzoek: machtsverschillen

Methodes